Opis

Polityka redystrybucyjna a nierówności dochodowe

Autor: Anita Szymańska, Jarosław Kempa, Grzegorz Pawłowski

Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego

W niniejszej monografii przedstawiono zagadnienie nierówności dochodowych z punktu widzenia polityki redystrybucyjnej. Celem pracy jest ocena wpływu redystrybucji dochodów na kształtowanie się ostatecznego poziomu dochodów rozporządzalnych gospodarstw domowych. Hipoteza badawcza zakłada, że w gospodarkach, w których obserwuje się większe nierówności rynkowe (pierwotne), redystrybucja dochodów osiąga większą skalę. Sama redystrybucja została tu przedstawiona na kilku płaszczyznach. Analizie poddano redystrybucję zarówno bezpośrednią, jak i pośrednią. Badano możliwości wpływania na poziom dochodów przez władze centralne i lokalne. Szczególnie, na podstawie szerokiego przeglądu literatury, zwracano uwagę na te aspekty redystrybucji, które wydają się przynosić najlepsze rezultaty dla podniesienia jakości życia obywateli.

Spis treści

Wstęp . . . 7

Rozdział 1

Dylematy dotyczące sprawiedliwości podziału dochodów . . 11

1.1. Kontrowersje wokół pojęcia sprawiedliwości  11

1.2. Relacje wzrostu gospodarczego oraz poziomu nierówności

dochodowych . .  . 20

1.3. Istota i narzędzia redystrybucji dochodów

w kontekście polityki społecznej . . 26

1.4. Bezpośrednie i pośrednie narzędzia redystrybucji dochodów  38

1.5. Sprawiedliwość redystrybucji dochodów w kontekście

teorii medianowego wyborcy . . .. 55

1.6. Dyskusja wokół ustawowego dochodu gwarantowanego . 58

Rozdział 2

Nierówności dochodowe w krajach wysoko rozwiniętych .  67

2.1. Determinanty narastających nierówności dochodowych .67

2.2. Metody pomiaru nierówności dochodowych . . 73

2.3. Nierówności rynkowe w państwach OECD . .. 76

2.4. Nierówności wtórne w krajach OECD .  82

2.5. Skuteczność redystrybucji w ograniczaniu

nierówności dochodowych . . . 90

2.6. Możliwości w zakresie ograniczania nierówności pierwotnych .101

2.7. Modele polityki społeczno-gospodarczej . . . 111

Rozdział 3

Rola samorządu terytorialnego w polityce rozwoju w kontekście

nierówności dochodowych mieszkańców (przykład Trójmiasta) . 115

3.1. Samorząd w kształtowaniu warunków ograniczenia

różnic społeczno-ekonomicznych  115

3.2. Strategiczne uwarunkowania realizacji samorządowej

polityki wsparcia społeczności lokalnej . . 124

Rozdział 4

Charakterystyka wybranych obszarów realizacji polityki lokalnej

w zakresie ograniczenia różnic społeczno-ekonomicznych

(przykład Trójmiasta) . 139

4.1. Edukacja i wsparcie oświatowo-wychowawcze na szczeblu

samorządu jako element kształtujący szanse rozwoju

kapitału ludzkiego . . 139

4.2. Elementy polityki zdrowia wspierające rozwój

społeczności lokalnej . . 157

4.3. Kształtowanie polityki komunikacyjnej wspierającej

mobilność miejską . . . 164

Zakończenie . .. 175

Bibliografia . .  177

Spis rysunków . . 191

Spis tabel . . 195