Opis
Przemiany karnoprawnej ochrony wolności sumienia i wyznania w Polsce
Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Autor: Paweł Petasz
Monografia stanowi kompleksowe ujęcie problematyki fundamentalnej dla demokratycznego państwa prawa, jaką jest kwestia karnoprawnej ochrony wolności sumienia i wyznania – jednej z podstawowych wolności każdego człowieka we współczesnym świecie. Praca jest podsumowaniem wieloletnich badań Autora, które koncentrują się na charakterystyce spoczywającego na państwie zadania w sferze ochrony wolności religijnej na gruncie karnym. Książka jest szczegółową analizą przemian norm prawa karnego na gruncie polskiego systemu prawa karnego, obejmując wszystkie polskie regulacje penalne odnoszące się do omawianego zagadnienia. Monografia, prezentując analizę ewolucji przepisów prawa karnego, obejmuje również rys historyczny i liczne odniesienia do samego pojęcia religii oraz wolności sumienia i wyznania, a także uwzględnia praktycznie wszystkie akty prawa międzynarodowego dotyczące wolności religijnej.
SPIS TREŚCI
Wykaz skrótów . . . 11
Wstęp . . . . 15
Rozdział 1
Charakterystyka wolności sumienia i wyznania . . 29
1.1. Zagadnienia wprowadzające . 29
1.2. Definicje pojęć: „religia”, „wolność”, „tolerancja”, „tolerancja religijna”,
„wolność sumienia i wyznania – wolność religijna” . . 29
1.2.1. Pojęcie „religia” . .. 30
1.2.2. Etymologia pojęcia „wolność” . . 39
1.2.3. Pojęcie „tolerancja” . .. 49
1.2.4. Pojęcie „tolerancja religijna” . .. 53
1.2.5. Pojęcie „wolność sumienia i wyznania – wolność religijna” .. 57
1.3. Rozwój idei wolności sumienia i wyznania . . 67
1.4. Zakres podmiotowy wolności sumienia i wyznania . 81
1.5. Zakres przedmiotowy wolności sumienia i wyznania . . 84
1.6. Problematyka związków wyznaniowych . .. 90
1.7. Źródło wolności sumienia i wyznania . 102
1.7.1. Godność ludzka jako pierwotne źródło
wolności sumienia i wyznania . . 103
1.7.2. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. . 105
1.7.3. Ustawa o gwarancjach wolności sumienia i wyznania
z dnia 17 maja 1989 r. . 111
1.7.4. Akty normatywne prawa międzynarodowego . . 112
1.8. Granice wolności sumienia i wyznania . . 122
1.9. Gwarancje wolności sumienia i wyznania . 128
1.10. Podsumowanie . .. 135
8 Przemiany karnoprawnej ochrony wolności sumienia i wyznania w Polsce
Rozdział 2
Ewolucja karnoprawnej ochrony
wolności sumienia i wyznania w ujęciu historycznym . . 141
2.1. Zagadnienia wprowadzające . . 141
2.2. Historyczny zarys idei karnoprawnej ochrony
wolności sumienia i wyznania . . 143
2.3. Przestępstwa przeciwko uczuciom religijnym
w prawie karnym II Rzeczypospolitej . .. 158
2.3.1. Bluźnierstwo . . 163
2.3.2. Obraza religii . . . 170
2.3.3. Przeszkadzanie aktom kultu religijnego . . 176
2.4. Ochrona wolności sumienia i wyznania w Polsce Ludowej . 182
2.4.1. Zagadnienia wprowadzające .. 182
2.4.2. Przestępstwa przeciwko wolności sumienia i wyznania
w dekrecie z dnia 13 czerwca 1946 r. o przestępstwach
szczególnie niebezpiecznych w okresie odbudowy państwa
(tzw. mały kodeks karny) . . 187
2.4.2.1. Publiczne nawoływanie do waśni wyznaniowych .. 187
2.4.2.2. Lżenie, wyszydzanie, poniżanie
z powodu przynależności wyznaniowej … 192
2.4.2.3. Naruszenie nietykalności cielesnej człowieka
z powodu jego przynależności wyznaniowej . . 196
2.4.3. Przestępstwa przeciwko wolności sumienia i wyznania
w dekrecie z dnia 5 sierpnia 1949 r. o ochronie
wolności sumienia i wyznania . .. 200
2.4.3.1. Dyskryminacja z powodu przynależności wyznaniowej
albo bezwyznaniowości . . 200
2.4.3.2. Zmuszanie do udziału w czynnościach lub obrzędach
religijnych albo powstrzymywanie od udziału w nich . . 204
2.4.3.3. Odmowa udostępnienia obrzędu lub czynności religijnej
z powodu działalności lub poglądów politycznych,
społecznych, naukowych . .. 209
2.4.3.4. Obraza uczuć religijnych . . 213
2.4.3.5. Nawoływanie lub pochwalanie waśni na tle religijnym . . 217
2.4.3.6. Lżenie, wyszydzanie, poniżanie z powodu przynależności
wyznaniowej . . . 222
2.4.3.7. Naruszenie nietykalności cielesnej człowieka
z powodu jego przynależności wyznaniowej . 226
2.4.3.8. Nadużywanie wolności sumienia i wyznania
w celach wrogich ustrojowi Rzeczypospolitej Polskiej . . 230
2.4.3.9. Nadużywanie wolności wyznania
w celach uzyskania korzyści . . . 234
2.4.4. Przestępstwa przeciwko wolności sumienia i wyznania
w kodeksie karnym z 1969 r. . . . 240
2.4.4.1. Dyskryminacja z powodu bezwyznaniowości
lub przynależności wyznaniowej . . . 240
2.4.4.2. Publiczne lżenie, wyszydzanie lub poniżanie
grupy ludności lub poszczególnej osoby z powodu
bezwyznaniowości lub przynależności wyznaniowej . . . 247
2.4.4.3. Czynna napaść na człowieka z powodu
jego bezwyznaniowości lub przynależności wyznaniowej . 253
2.4.4.4. Nadużywanie wolności sumienia i wyznania
na szkodę interesów Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej . . 257
2.4.4.5. Wykorzystywanie łatwowierności
w sprawach wiary religijnej . .. 264
2.4.4.6. Zmuszanie do podjęcia czynności religijnej
lub udziału w obrzędzie religijnym
albo do powstrzymania się od nich . . 271
2.4.4.7. Złośliwe przeszkadzanie pogrzebowi,
uroczystościom lub obrzędom żałobnym . . 277
2.4.4.8. Obraza uczuć religijnych . .. 284
2.5. Podsumowanie . . . 291
Rozdział 3
Ochrona wolności sumienia i wyznania w kodeksie karnym z 1997 r. . . 303
3.1. Zagadnienia wprowadzające . . 303
3.2. Przestępstwa przeciwko wolności sumienia i wyznania
w kodeksie karnym z 1997 r. . .. 306
3.2.1. Ograniczenie człowieka w przysługujących mu prawach z powodu
jego przynależności wyznaniowej albo bezwyznaniowości . . 306
3.2.2. Złośliwe przeszkadzanie wykonywaniu aktu religijnego . . 327
3.2.3. Złośliwe przeszkadzanie pogrzebowi, uroczystościom
lub obrzędom żałobnym . . . . 352
3.2.4. Obraza uczuć religijnych . .. . 373
3.3. Podsumowanie . . . 417
10 Przemiany karnoprawnej ochrony wolności sumienia i wyznania w Polsce
Zakończenie . . . 435
Bibliografia . . . 461
Literatura . . . 461
Orzecznictwo . . . 476
Źródła internetowe . . . . 478
Opinie
Na razie nie ma opinii o produkcie.