Tworzenie wartości wspólnej w uniwersytecie

Opis

Tworzenie wartości wspólnej w uniwersytecie

autor: Karwowska Elżbieta

Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej

Społeczną odpowiedzialność uniwersytetu definiuje się jako dobrowolne działania uczelni, wykraczające poza obowiązek kształcenia i prowadzenia badań, których celem jest poprawa jakości życia ogółu. Mimo że trójczłonowość misji uniwersytetu może sugerować, że jest on społecznie odpowiedzialny „z natury”, wyniki badań pokazują, że społeczna odpowiedzialność nie jest fundamentem, z którego wynikają działania uniwersytetu, lecz raczej dodatkowym elementem jego działalności. USR często jest traktowana przedmiotowo i bagatelizowana, co utrudnia jej rozwój. Jednocześnie otoczenie społeczne postrzega uniwersytet jako inkubator wiedzy i technologii oraz oczekuje, że przyczynią się one do rozwiązania ważnych problemów, takich jak: globalne ocieplenie, zubożenie i rozwarstwienie społeczne, migracje, starzenie się populacji i choroby cywilizacyjne. Uczelnie powinny rozwijać swoją działalność, tak aby sprostać oczekiwaniom i potrzebom swoich interesariuszy oraz zacieśniać współpracę z coraz bardziej zróżnicowanymi grupami reprezentującymi społeczeństwo.

Zaadaptowanie CSV do potrzeb i realiów funkcjonowania uniwersytetu może być kolejnym etapem ewolucji obu omawianych powyżej koncepcji. Może też stanowić odpowiedź na wyzwania, z jakimi mierzy się współczesny uniwersytet – zarówno związane z pogłębiającymi się problemami cywilizacyjnymi i środowiskowymi, zwiększającą się świadomością społeczną oraz oczekiwaniami względem zaangażowania uczelni, jak i wynikające z globalnej konkurencji o studentów i środki finansowe, niezbędne uczelni do rozwoju.

Monografia składa się z sześciu rozdziałów. Trzy pierwsze poświęcono analizie literatury dotyczącej społecznej odpowiedzialności organizacji (rozdział 1), tworzenia wartości wspólnej (rozdział 2) oraz społecznej odpowiedzialności uniwersytetu (rozdział 3). Metodyka badania empirycznego została opisana w rozdziale 4, a jego wyniki omówiono w rozdziale 5. Rozdział 6 poświęcono natomiast przedstawieniu rekomendacji opracowanych na podstawie badania.

SPIS TREŚCI

Wstęp …. 7

1. Teorie społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR)…. 16

1.1. Ewolucja społecznej odpowiedzialności biznesu …… 16

1.1.1. Początki CSR ….. 16

1.1.2. Lata 50. i 60. XX wieku …. 17

1.1.3. Lata 70. i 80. XX wieku…. 19

1.1.4. Lata 90. XX wieku i pierwsze dwudziestolecie XXI wieku … 21

1.1.5. Próba zdefiniowania społecznej odpowiedzialności….. 25

1.2. Teorie instrumentalne … 27

1.2.1. Strategie budowania przewagi konkurencyjnej …. 27

1.2.2. Maksymalizacja wartości dla udziałowców .. 29

1.2.3. Marketing społecznie zaangażowany ….. 30

1.3. Teorie integracyjne ……. 30

1.3.1. Zarządzanie problemami społecznymi….. 31

1.3.2. Odpowiedzialność publiczna …. 31

1.3.3. Zarządzanie relacjami z interesariuszami …..32

1.3.4. Corporate Social Performance …. 33

1.4. Teorie polityczne …… 34

1.4.1. Konstytucjonalizm korporacyjny….. 34

1.4.2. Integracyjna teoria kontraktu społecznego … 34

1.4.3. Obywatelstwo korporacyjne… 35

1.5. Teorie etyczne ….. 36

1.5.1. Normatywna teoria interesariuszy…. 36

1.5.2. Prawa uniwersalne … 37

1.5.3. Zrównoważony rozwój ….. 37

1.5.4. Dobro ogółu ….. 39

2. Tworzenie wartości wspólnej (CSV) … 40

2.1. Ewolucja pojęcia .. 40

2.2. Krytyka tworzenia wartości wspólnej ….. 49

3. Społeczna odpowiedzialność uniwersytetu (USR)….. 54

3.1. Ewolucja społecznej odpowiedzialności uniwersytetu….. 54

3.1.1. Początki USR…… 54

3.1.2. Próba zdefiniowania społecznej odpowiedzialności uniwersytetu .. 58

3.1.3. Wartości akademickie a społeczna odpowiedzialność uniwersytetu ..60

3.2. Ekosystem uniwersytetu …….. 63

3.3. Diagnoza stanu społecznej odpowiedzialności uniwersytetu … 67

3.3.1. Interesariusze społecznie odpowiedzialnych uniwersytetów …. 68

3.3.2. Strategie i motywacje wdrożenia społecznej odpowiedzialności

uniwersytetu… 68

3.3.3. Praktyki z zakresu społecznej odpowiedzialności uniwersytetu  70

3.4. Modele społecznej odpowiedzialności uniwersytetu… 73

4. Badanie nad tworzeniem wartości wspólnej w uniwersytecie (CSVU) .. 78

4.1. Główne założenia badania ….. 78

4.2. Badanie wstępne ….. 80

4.3. Badanie postrzegania CSVU przez uniwersytety ….. 82

4.3.1. Dobór próby badawczej ….. 82

4.3.2. Sposób pozyskania danych ….. 86

4.3.3. Analiza tematyczna danych jakościowych …. 87

4.4. Badanie postrzegania CSVU przez administrację publiczną….. 88

4.5. Badanie postrzegania CSVU przez biznes…. 90

5. Wyniki badania …… 93

5.1. Model tworzenia wartości wspólnej w uniwersytecie .. 93

5.2. Implikacje modelu z perspektywy uczelni…. 98

5.2.1. Charakterystyka uczestników badania …. 98

5.2.2. Sposoby tworzenia wartości wspólnej w uniwersytecie …. 100

5.2.3. Możliwość tworzenia wartości wspólnej w uniwersytecie …. 103

5.2.4. Zasadność tworzenia wartości wspólnej w uniwersytecie … 119

5.3. Implikacje modelu z perspektywy administracji publicznej……. 137

5.3.1. Charakterystyka badanych relacji z uczelnią ….. 137

5.3.2. Możliwość tworzenia wartości wspólnej w uniwersytecie … 139

5.3.3. Zasadność tworzenia wartości wspólnej w uniwersytecie…. 144

5.4. Implikacje modelu z perspektywy biznesu… 152

5.4.1. Charakterystyka badanych relacji z uczelnią … 152

5.4.2. Możliwość tworzenia wartości wspólnej w uniwersytecie ..154

5.4.3. Zasadność tworzenia wartości wspólnej w uniwersytecie … 162

6. Ograniczenia badania i rekomendacje … 170

Podsumowanie ….. 176

Literatura…… 190

Streszczenie w języku polskim … 211

Streszczenie w języku angielskim ….. 212