Prawo cywilne – zobowiązania

Opis

Prawo cywilne – zobowiązania

Kazusy, orzecznictwo, materiały

Autor: Ewa Bagińska Paulina Wyszyńska-Ślufińska

Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego

 

Publikacja stworzona przez pracowników Katedry Prawa Cywilnego Uniwersytetu Gdańskiego ma służyć ujednoliceniu kształcenia studentów Uniwersytetu Gdańskiego w zakresie prawa cywilnego. Wspierająca nowoczesną koncepcję problemowej metody nauczania prawa cywilnego książka będzie narzędziem przydatnym w procesie nauczania zdalnego, służąc studentom zarówno do samodzielnego pogłębiania wiedzy, jak i do przygotowania pisemnych wypowiedzi dotyczących sposobu rozwiązania problemów prawnych. Podręcznik ułatwi również powtórzenie materiału podczas przygotowania do egzaminów na aplikacje prawnicze.

 

Spis treści

Wykaz skrótów 17

Wstęp 19

Rozdział I

Sposób (metoda) rozwiązywania kazusów z prawa zobowiązań 23

1. Rodzaje kazusów i pytań 23

2. Metoda rozwiązywania kazusów 24

Etap I: Określenie stosunku zobowiązaniowego

(podstawy prawnej) 25

Etap II: Omówienie przesłanek roszczenia/uprawnienia,

które stanowi przedmiot pytania 28

Etap III: Subsumpcja 29

3. Przykładowe rozumowanie 31

Kazus 31

Schemat procesu myślowego i zakres pożądanej odpowiedzi 32

I. Wskazanie źródła stosunku zobowiązaniowego 32

II. Określenie przesłanek i wymagalności roszczenia/

uprawnienia 33

III. Subsumpcja 34

Rozdział II

Zobowiązania. Część ogólna 37

1. Przepisy ogólne dotyczące zobowiązań 37

Kazus nr 1. Świadczenie przemienne * * 37

Kazus nr 2. Świadczenie odsetkowe * * 38

Kazus nr 3. Świadczenie odsetkowe * * 39

Kazus nr 4. Świadczenie odsetkowe * * * 40

Kazus nr 5. Solidarność dłużników i wierzycieli * * 40

Kazus nr 6. Świadczenie podzielne i niepodzielne * * 42

Kazus nr 7. Actio pauliana * * * 43

Kazus nr 8. Actio pauliana * * * 44

Kazus nr 9. Adekwatny związek przyczynowy * * 45

Kazus nr 10. Adekwatny związek przyczynowy * * 46

Kazus nr 11. Adekwatny związek przyczynowy * 46

Kazus nr 12. Adekwatny związek przyczynowy * * 47

Kazus nr 13. Adekwatny związek przyczynowy * * * 47

Kazus nr 14. Adekwatny związek przyczynowy * * 48

Kazus nr 15. Adekwatny związek przyczynowy * * 49

Kazus nr 16. Szkoda i jej naprawienie * * 49

Kazus nr 17. Szkoda i jej naprawienie * 50

Kazus nr 18. Szkoda, lucrum cessans * * 51

Kazus nr 19. Szkoda jako normalne

następstwo zdarzenia * * 52

Kazus nr 20. Ustalenie wysokości odszkodowania * * 53

Kazus nr 21. Ustalenie wysokości odszkodowania * * * 54

Kazus nr 22. Koszty najmu pojazdu zastępczego

jako szkoda * * 55

Kazus nr 23. Koszty najmu pojazdu zastępczego

jako szkoda * * 56

Kazus nr 24. Szkoda na mieniu * * * 58

Kazus nr 25. Elementy szkody podlegającej

naprawieniu * * * 59

2. Ogólne przepisy o zobowiązaniach umownych 60

Kazus nr 1. Zasada swobody umów, natura

stosunku zobowiązaniowego * * 60

Kazus nr 2. Zasada swobody umów * * * 60

Kazus nr 3. Swoboda umów a czynność prawna

abstrakcyjna * * * 62

Kazus nr 4. Niemożliwość świadczenia * * * 63

Kazus nr 5. Wyzysk * 64

Kazus nr 6. Wyzysk * * 65

Kazus nr 7. Wyzysk * * 66

Kazus nr 8. Wyzysk * * 67

Kazus nr 9. Umowa przedwstępna, zadatek * 68

Kazus nr 10. Umowa przedwstępna sprzedaży

nieruchomości * * 69

Kazus nr 11. Wzorce umów * 70

Kazus nr 12. Wzorce umów * * 71

Kazus nr 13. Transparentność wzorca * * 72

Kazus nr 14. Wzorce umów a zmiana stosunku

o charakterze ciągłym * * 73

Kazus nr 15. Świadczenie przez osobę trzecią * 74

Kazus nr 16. Umowa o zwolnienie dłużnika

od obowiązku świadczenia * 76

Kazus nr 17. Umowa o zwolnienie dłużnika

od obowiązku świadczenia * * 76

Kazus nr 18. Pactum in favorem tertii * * 77

Kazus nr 19. Umowne prawo odstąpienia * * * 78

Kazus nr 20. Prawa i obowiązki konsumenta * 79

Kazus nr 21. Sprzedaż na odległość * 80

Kazus nr 22. Odstąpienie od umowy przez konsumenta * 81

Kazus nr 23. Sprzedaż na odległość, odstąpienie

od umowy * * 82

3. Wykonanie zobowiązań i skutki ich niewykonania 83

Kazus nr 1. Klauzula rebus sic stantibus * * 83

Kazus nr 2. Klauzula rebus sic stantibus * * 84

Kazus nr 3. Niewykonanie umowy

przez podwykonawcę * * 84

Kazus nr 4. Zbieg podstaw odpowiedzialności * * * 86

Kazus nr 5. Zarachowanie świadczenia * * 86

Kazus nr 6. Zarachowanie świadczenia, miejsce

spełnienia świadczenia oraz pokwitowanie * 87

Kazus nr 7. Zwłoka dłużnika w niewykonaniu

zobowiązania * * 88

Kazus nr 8. Zwłoka dłużnika a niemożliwość

świadczenia * * 89

Kazus nr 9. Umowna modyfi kacja zakresu

odpowiedzialności * 90

Kazus nr 10. Zwłoka dłużnika i wierzyciela * 91

Kazus nr 11. Odstąpienie od umowy wzajemnej * * 92

Kazus nr 12. Odstąpienie od umowy wzajemnej * * * 93

Kazus nr 13. Niemożliwość świadczenia w umowach

wzajemnych * 94

Kazus nr 14. Następcza niemożliwość

świadczenia w umowach wzajemnych * * * 95

Kazus nr 15. Dopuszczalność zastrzeżenia kary

umownej * * 97

Kazus nr 16. Kumulacja kar umownych * * 97

Kazus nr 17. Wymagalność roszczenia o zapłatę

kary umownej * * 98

Kazus nr 18. Niemożliwość świadczenia a kara

umowna * * 99

Kazus nr 19. Kara umowna a szkoda * * * 100

4. Surogaty wykonania zobowiązania 101

Kazus nr 1. Potrącenie * * 101

Kazus nr 2. Potrącenie * * 102

Kazus nr 3. Potrącenie * 102

Kazus nr 4. Potrącenie * * 103

Kazus nr 5. Potrącenie * * 103

Kazus nr 6. Nowacja * * 104

Kazus nr 7. Nowacja * * * 105

Kazus nr 8. Datio in solutum * * 107

5. Zmiany podmiotowe po stronie długu i wierzytelności 108

Kazus nr 1. Zmiana wierzyciela * * * 108

Kazus nr 2. Zmiana wierzyciela * * 109

Kazus nr 3. Zmiana wierzyciela * * * 111

Kazus nr 4. Zmiana wierzyciela * * 112

Kazus nr 5. Wstąpienie w prawa wierzyciela * * 113

Kazus nr 6. Zarzuty przysługujące cedentowi * 114

Kazus nr 7. Zmiana dłużnika * * 115

Kazus nr 8. Zmiana dłużnika * * 116

Kazus nr 9. Zmiana dłużnika a wygaśnięcie

zabezpieczeń * * 117

Kazus nr 10. Zarzuty przejmującego dług * 118

6. Czyny niedozwolone 119

6.1. Odpowiedzialność za czyn własny 119

Kazus nr 1. Poszkodowany bezpośrednio

i pośrednio * * 119

Kazus nr 2. Odpowiedzialność na zasadach ogólnych * 120

Kazus nr 3. Odpowiedzialność za czyn własny * * 120

Kazus nr 4. Odpowiedzialność za czyn własny * 121

Kazus nr 5. Odpowiedzialność korzystającego

ze szkody * * * 121

Kazus nr 6. Odpowiedzialność na zasadzie winy

a przyczynienie się poszkodowanego * * 123

Kazus nr 7. Odpowiedzialność za szkodę

wyrządzoną małoletniemu * 124

Kazus nr 8. Odpowiedzialność za naruszenie dóbr

osobistych * * 124

Kazus nr 9. Naruszenie dóbr osobistych

a zadośćuczynienie * * 125

Kazus nr 10. Naruszenie dóbr osobistych a funkcje

zadośćuczynienia * * 126

6.2. Odpowiedzialność za czyn cudzy 128

Kazus nr 11. Odpowiedzialność za czyn cudzy * * 128

Kazus nr 12. Odpowiedzialność za czyn własny

i czyn cudzy * * 129

Kazus nr 13. Odpowiedzialność osoby prawnej za czyn

powierzony * * * 130

Kazus nr 14. Powierzenie czynności

niezależnemu wykonawcy * * * 132

6.3. Odpowiedzialność za wykonywanie władzy publicznej 134

Kazus nr 15. Odpowiedzialność za wykonywanie

władzy publicznej * * 134

Kazus nr 16. Wykonywanie władzy publicznej i ochrona

dóbr osobistych * * * 135

Kazus nr 17. Odpowiedzialność za brak lokalu

socjalnego * * 136

Kazus nr 18. Odpowiedzialność za wykonywanie

władzy publicznej * * * 137

Kazus nr 19. Odpowiedzialność z tytułu wykonywania

władzy publicznej * * * 138

Kazus nr 20. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną

aktem normatywnym * 140

Kazus nr 21. Szkoda wyrządzona niewydaniem

aktu normatywnego * * 140

Kazus nr 22. Szkoda wyrządzona niewydaniem

aktu normatywnego * 141

Kazus nr 23. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną

decyzją administracyjną * * * 142

6.4. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną

przez zwierzęta 143

Kazus nr 24. Szkoda wyrządzona przez zwierzęta * 143

Kazus nr 25. Odpowiedzialność posiadacza

zwierzęcia * * 144

Kazus nr 26. Szkoda wyrządzona

przez psa użytkowego * * * 144

Kazus nr 27. Szkoda wyrządzona przez zwierzę

żyjące w stanie dzikim * * * 145

Kazus nr 28. Szkoda wyrządzona przez zwierzę

dzikie * * * 146

6.5. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez rzecz

lub ruch przedsiębiorstwa 147

Kazus nr 29. Szkoda wyrządzona

przez zawalenie się budynku * 147

Kazus nr 30. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną

na terenie budowy * * 147

Kazus nr 31. Odpowiedzialność za szkodę

wyrządzoną zawaleniem się budowli * * * 148

Kazus nr 32. Zawalenie się budowli * 149

Kazus nr 33. Szkoda wyrządzona przez ruch

przedsiębiorstwa * * 149

Kazus nr 34. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną

ruchem przedsiębiorstwa * * 150

Kazus nr 35. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną

ruchem przedsiębiorstwa * * 152

Kazus nr 36. Szkoda wyrządzona małoletniemu * * * 153

Kazus nr 37. Odpowiedzialność solidarna * * 154

Kazus nr 38. Szkoda wyrządzona przez ruch

pojazdu mechanicznego * * 155

Kazus nr 39. Odpowiedzialność za szkodę spowodowaną

ruchem pojazdu * * 156

Kazus nr 40. Odpowiedzialność UFG,

niezidentyfi kowany sprawca szkody * * 157

Kazus nr 41. Odpowiedzialność UFG,

nieudzielenie ofi erze pomocy * * * 157

Kazus nr 42. Roszczenia odszkodowawcze skierowane

przeciwko UFG * * 158

6.6. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez produkt

niebezpieczny 159

Kazus nr 43. Odpowiedzialność za produkt

niebezpieczny * * 159

Kazus nr 44. Odpowiedzialność za produkt

niebezpieczny * * 160

Kazus nr 45. Odpowiedzialność za produkt

niebezpieczny * * 160

Kazus nr 46. Odpowiedzialność za produkt

niebezpieczny * * 161

Kazus nr 47. Odpowiedzialność za produkt

niebezpieczny * * * 162

7. Zobowiązania z innych źródeł 163

Kazus nr 1. Bezpodstawne wzbogacenie * 163

Kazus nr 2. Bezpodstawne wzbogacenie * 164

Kazus nr 3. Bezpodstawne wzbogacenie,

świadczenie nienależne * 164

Kazus nr 4. Bezpodstawne wzbogacenie * * 165

Kazus nr 5. Bezpodstawne wzbogacenie

a zarzut nadużycia prawa

podmiotowego * * * 166

Kazus nr 6. Roszczenie z gier i zakładu * 167

Kazus nr 7. Przepadek na rzecz Skarbu Państwa * * 167

Kazus nr 8. Prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia * 168

Kazus nr 9. Prowadzenie cudzych spraw

bez zlecenia * * 169

Kazus nr 10. Odpowiedzialność utrzymujących

hotele i podobne zakłady * * 170

Kazus nr 11. Odpowiedzialność utrzymujących

hotele i podobne zakłady * * 171

Kazus nr 12. Odpowiedzialność utrzymujących

hotele i podobne zakłady * * 172

Kazus nr 13. Odpowiedzialność utrzymujących

hotele i podobne zakłady * * 173

Kazus nr 14. Odpowiedzialność utrzymujących

hotele i podobne zakłady * * * 173

Kazus nr 15. Odpowiedzialność prowadzących zakłady

kąpielowe * 174

Kazus nr 16. Przyrzeczenie publiczne * 175

Kazus nr 17. Przyrzeczenie publiczne a wzorce

umów * * 176

Rozdział III

Zobowiązania. Część szczególna 179

1. Umowa sprzedaży 179

Kazus nr 1. Ustalenie ceny * 179

Kazus nr 2. Świadczenia wzajemne w umowie

sprzedaży * 181

Kazus nr 3. Przejście korzyści i ciężarów

na kupującego * 182

Kazus nr 4. Przejście ryzyka, wydanie rzeczy

i koszty wydania oraz odebrania rzeczy * * 183

Kazus nr 5. Uprawnienia kupującego * * 184

Kazus nr 6. Take or pay * * 185

Kazus nr 7. Rękojmia, gwarancja i ubezpieczenie

sprzętu elektronicznego * * 187

Kazus nr 8. Umowa sprzedaży – rękojmia * * 188

Kazus nr 9. Sprzedaż na raty * * 190

Kazus nr 10. Roszczenia zwrotne sprzedawcy * 192

Kazus nr 11. Zastrzeżenie prawa własności * * 194

Kazus nr 12. Sprzedaż na próbę * * 195

Kazus nr 13. Wady rzeczy a sprzedaż na próbę * * 196

Kazus nr 14. Umowne prawo pierwokupu * 197

Kazus nr 15. Ustawowe prawo pierwokupu * * * 198

Kazus nr 16. Prawo pierwokupu na wypadek

darowizny * * 199

2. Darowizna, przekazanie nieruchomości 200

Kazus nr 1. Darowizna * 200

Kazus nr 2. Odwołanie darowizny * * 200

Kazus nr 3. Odwołanie darowizny * * * 201

Kazus nr 4. Rażąca niewdzięczność * * * 201

Kazus nr 5. Rażąca niewdzięczność * * 202

Kazus nr 6. Darowizna a actio pauliana * * 203

Kazus nr 7. Przekazanie nieruchomości * * 205

3. Umowy o świadczenie usług 206

Kazus nr 1. Wynagrodzenie kosztorysowe * 206

Kazus nr 2. Wynagrodzenie ryczałtowe * 207

Kazus nr 3. Odstąpienie od umowy o dzieło * 208

Kazus nr 4. Prawo kontroli a odstąpienie

od umowy o dzieło * * 209

Kazus nr 5. Wypowiedzenie umowy

o świadczenie usług * * 210

Kazus nr 6. Rezultat a należyta staranność * * 211

Kazus nr 7. Umowa rezultatu * * 212

Kazus nr 8. Kwalifi kacja umowy o świadczenie

usług * * * 213

Kazus nr 9. Umowa o dzieło a umowa dostawy * * 215

Kazus nr 10. Umowa dostawy * * * 216

Kazus nr 11. Umowa zlecenia * 217

Kazus nr 12. Odmowa przyjęcia zlecenia * 218

Kazus nr 13. Powierzenie wykonania czynności

przez przyjmującego zlecenie * 219

Kazus nr 14. Wypowiedzenie umowy zlecenia * * 220

Kazus nr 15. Wygaśnięcie zlecenia * 221

Kazus nr 16. Umowa komisu * * 223

Kazus nr 17. Odpowiedzialność komitenta * * 224

Kazus nr 18. Odpowiedzialność komisanta * * 225

Kazus nr 19. Zobowiązanie del credere * * 226

Kazus nr 20. Umowa przechowania * 227

Kazus nr 21. Umowa przechowania * * 228

Kazus nr 22. Odpowiedzialność przechowawcy,

casus mixtus * 229

4. Umowy odnoszące się do korzystania z rzeczy 230

Kazus nr 1. Umowa najmu * 230

Kazus nr 2. Zastaw, ochrona najemcy * 231

Kazus nr 3. Wstąpienie w stosunek najmu * * 231

Kazus nr 4. Wypowiedzenie umowy najmu * * * 232

Kazus nr 5. Najem a najem okazjonalny * 233

Kazus nr 6. Dzierżawa * * 234

Kazus nr 7. Rozliczenie nakładów w umowie

dzierżawy * * 235

Kazus nr 8. Użyczenie * * 236

5. Umowa ubezpieczenia 237

Kazus nr 1. Umowa ubezpieczenia

odpowiedzialności cywilnej * 237

Kazus nr 2. Zakres ubezpieczenia

odpowiedzialności cywilnej * * 237

Kazus nr 3. Umowa ubezpieczenia OC, pojęcie

ruchu pojazdu, odpowiedzialność

in solidum * * * 238

Kazus nr 4. Umowa ubezpieczenia mienia * 240

Kazus nr 5. Zakres szkody podlegającej

naprawieniu przez ubezpieczyciela * * * 240

Kazus nr 6. Kontroferta ubezpieczyciela * 241

6. Pozostałe umowy 242

Kazus nr 1. Umowa pożyczki * 242

Kazus nr 2. Odsetki kapitałowe w umowie pożyczki * * 243

Kazus nr 3. Poręczenie a wada oświadczenia woli * * 245

Kazus nr 4. Zakres odpowiedzialności poręczyciela * * 246

Kazus nr 5. Poręczenie a zarzut potrącenia * * 247

Kazus nr 6. Spółka cywilna * * 248

Kazus nr 7. Renta * 249

Kazus nr 8. Umowa renty * * 250

Kazus nr 9. Umowa dożywocia * * 251

Kazus nr 10. Żądanie rozwiązania umowy dożywocia * 253

Kazus nr 11. Sprzedaż prawa dożywocia * * 254

Kazus nr 12. Zamiana dożywocia na rentę * * 255

Rozdział IV

Tworzenie umów 257

Umowa nr 1. Szaleństwo rowerowe 257

Umowa nr 2. Usługa IT 259

Umowa nr 3. Gitary elektryczne 260

Umowa nr 4. Pomoc prawna 262

Umowa nr 5. NDA (ang. non-disclosure agreement) 263

Klauzule umowne 264

Rozdział V

Trening przed egzaminem 265

1. Kazusy 265

Kazus nr 1. Dyskoteka pod Gruszami * * 265

Kazus nr 2. Przerwa w szkole * * 266

Kazus nr 3. Wadliwa dachówka * * 267

Kazus nr 4. (Nie)zaspokojone roszczenia * * 269

Kazus nr 5. Niedopasowana proteza * * * 270

2. Testy 271

2.1. Zobowiązania – część ogólna 271

2.2. Czyny niedozwolone 298

2.3. Zobowiązania – część szczególna 314

Literatura 327