Opis
Odpowiedzialność odszkodowawcza za szkody klimatyczne z perspektywy prawa Unii Europejskiej
Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Autor: Monika Adamczak-Retecka
Zjawisko zmian klimatycznych stało się w ostatnim czasie przedmiotem zainteresowania nie tylko klimatologów, ale także polityków, prawników i społeczeństw na całym świecie. Zainteresowanie to wynika z rosnącej świadomości wpływu działalności człowieka na klimat i zagrożeń dla bezpieczeństwa zarówno w wymiarze globalnym, jak i lokalnym. W niniejszej monografii Autorka podjęła próbę obiektywnego omówienia obowiązujących regulacji prawnych oraz możliwych kierunków rozwoju prawa klimatycznego w zakresie odpowiedzialności za szkody klimatyczne. Powództwa odszkodowawcze w tzw. sprawach klimatycznych stanowią wyzwanie nie tylko dla praktyków, ale także dla teoretyków prawa. Z tego względu podjęte przez Autorkę rozważania są niezwykle aktualne.
„Recenzowana książka stanowi pierwsze w polskiej literaturze prawniczej całościowe, monograficzne przedstawienie kwestii odpowiedzialności odszkodowawczej za szkody klimatyczne w prawie Unii Europejskiej. Już z tego powodu stanowi ona ciekawe i nowatorskie przedsięwzięcie. Tematyka pracy łączy przy tym zagadnienia prawa publicznego z zagadnieniem prawa prywatnego. Praca porusza także kwestie istotne dla tematu pracy spoza zakresu prawa unijnego, a więc odpowiedzialność za szkody w środowisku w prawie międzynarodowym czy odpowiedzialność odszkodowawczą wynikającą ze szkód w środowisku w prawie krajowym. Tak szeroka analiza wymagała od Autorki świetnej znajomości zarówno zagadnień prawa ochrony środowiska, jak i kwestii odpowiedzialności odszkodowawczej władz publicznych i jednostek w prawie UE. Szerokie tło analizy, a zarazem jej szczegółowość oraz sformułowanie wielu nowych konkluzji powoduje, że jest to dzieło wartościowe, które zainteresuje przedstawicieli nauk prawnych i praktyków.”
prof. Nina Półtorak
Spis treści
Wykaz skrótów.
Słowo wstępne
Rozdział I
Przedmiot badań
1. Cele i hipotezy badawcze
2. Zakres i metodologia badań
3. Ustalenia terminologiczne
4. Aktualny stan badań
Rozdział II
Prawo klimatyczne in statu nascendi
1. Uwagi wprowadzające
2. Geneza prawa klimatycznego
2.1. Uwagi ogólne
2.2. Następstwa zmian klimatycznych
2.3. Najważniejsze dokumenty międzynarodowe
w zakresie ochrony klimatu
2.3.1. Ramowa Konwencja Narodów Zjednoczonych
w sprawie zmian klimatu
2.3.2. Protokół z Kioto
2.3.3. Porozumienie paryskie
2.4. Zasady ogólne kształtujące prawo klimatyczne
2.4.1. Zasada zrównoważonego rozwoju
2.4.2. Zasada ostrożności
2.4.3. Pozostałe zasady kształtujące prawo klimatyczne
3. Prawo i polityka, czyli acquis communautaire
w dziedzinie ochrony klimatu
3.1. Uwagi ogólne
3.2. Ochrona klimatu – podstawy traktatowe
3.3. Instytucje zaangażowane w ochronę klimatu
3.4. Walka ze zmianą klimatu jako jeden z celów Strategii
„Europa 2020”
3.5. System handlu uprawnieniami do emisji (EU ET S)
3.6. Unijna strategia dostosowania
3.7. Inne działania na rzecz ochrony klimatu
4. Podsumowanie
Rozdział III
Prawnomiędzynarodowa odpowiedzialność za szkody w środowisku
1. Uwagi wprowadzające
2. Prawo do środowiska
2.1. Uwagi ogólne
2.2. Prawo do korzystania z czystego środowiska
2.2.1. Prawo do środowiska w orzecznictwie Europejskiego Trybunału
Praw Człowieka
2.2.2. Prawo do środowiska w orzecznictwie
Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej
3. Szkoda w środowisku
3.1. Uwagi ogólne
3.2. Pojecie „szkody w środowisku” w dyrektywie 2004/35
4. Dostęp społeczeństwa do sprawiedliwości
w sprawach dotyczących środowiska
4.1. Uwagi ogólne
4.2. Konwencja z Aarhus
4.3. Realizacja postanowień Konwencji z Aarhus
5. Podsumowanie
Rozdział IV
Odpowiedzialność odszkodowawcza w prawie Unii Europejskiej
1. Uwagi wprowadzające
2. Rozwój zasady odpowiedzialności odszkodowawczej
za naruszenie prawa unijnego
2.1. Uwagi ogólne
2.2. Odpowiedzialność odszkodowawcza Unii Europejskiej
2.3. Odpowiedzialność odszkodowawcza państw członkowskich
2.4. Odpowiedzialność odszkodowawcza jednostek
3. Europeizacja prawa czynów niedozwolonych
3.1. Uwagi ogólne
3.2. Próby ujednolicenia prawa czynów niedozwolonych
3.2.1. Zasady Europejskiego Prawa Czynów Niedozwolonych
3.2.2. Zasady prawa czynów niedozwolonych
w orzecznictwie Trybunału
3.3. Prawo właściwe dla zobowiązań deliktowych
3.3.1. Regulacja ogólna
3.3.2. Zobowiązania z czynów niedozwolonych
4. Przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej
w kontekście zmian klimatycznych
4.1. Uwagi ogólne
4.2. Naruszenie normy przyznającej uprawnienia
4.3. Kwalifikowana bezprawność
4.4. Wina
4.5. Szkoda
4.5.1. Definicja
4.5.2. Szkoda klimatyczna
4.5.3. Zakres odszkodowania
4.6. Związek przyczynowy
4.6.1. Próba zdefiniowania przesłanki związku przyczynowego
4.6.2. Przyczynienie się poszkodowanego
4.7. Wyłączenie odpowiedzialności
5. Podsumowanie
Rozdział V
Powództwa „klimatyczne”
1. Uwagi wprowadzające
2. Poszukiwanie wspólnego mianownika dla tzw. spraw klimatycznych
2.1. Uwagi ogólne
2.2. Cel dochodzenia roszczeń klimatycznych:
kompensacja czy tylko prewencja?
2.3. Sprawy rozpatrywane przez trybunały międzynarodowe
2.3.1. Odpowiedzialność państwa w sytuacji zagrożenia
katastrofami naturalnymi w wybranych orzeczeniach
Europejskiego Trybunału Praw Człowieka
2.3.2. Zmiany klimatyczne w orzecznictwie
Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej
2.4. Sprawy klimatyczne w praktyce wybranych państw
2.4.1. Stany Zjednoczone
2.4.2. Holandia
3. Udział organizacji pozarządowych w tzw. sprawach klimatycznych
3.1. Uwagi ogólne
3.2. Udział organizacji pozarządowych w postępowaniach sądowych
4. Podsumowanie
Zakończenie
Źródła prawa. 212
Orzecznictwo
Literatura . 222
Opinie
Na razie nie ma opinii o produkcie.