Opis
W romantycznym kręgu słowiańskich wierzeń
Autor: Tadeusz Linkner
Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Książka Tadeusza Linknera W romantycznym kręgu słowiańskich wierzeń. Trentowski – Mickiewicz – Słowacki – Budzyński – Kraszewski ukazuje zainteresowanie naszych romantyków słowiańską mitologią, otwierając nowe perspektywy poznawcze. Nie dość powiedzieć, że romantyzm tworzył pod wpływem mitologii (pra)słowiańskiej, on tak naprawdę nią żył. Widać to dokładnie u wymienionych przez autora twórców. Każdy z nich na własny sposób interpretował prehistorię i często do niej dołączał własną kreację artystyczną, przy czym nierzadko trudno jest rozgraniczyć faktyczny stan studiów mitoznawczych od swobodnego ich traktowania.
W orbicie zainteresowań widzimy tutaj zarówno pisarzy prezentujących tę pierwszą opcję, penetrującą zabytki minionych wieków (Trentowski, Mickiewicz), jak i drugą, na którą składają się literackie konkretyzacje (Słowacki, Budzyński, Kraszewski).
Spis treści
Zamiast wstępu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
O słowiańskiej mitologii romantyzmu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
III. Trentowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
1. Prawda po latach odkryta, czyli jeszcze w rękopisie, a już znany . . . . . . . . . . . . . 35
2. Słowiańskie bogi i demony z lasu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
3. Bronisław Trentowski: Królestwo Piekielne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63
3.1. Potęgi męskie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63
3.2. Dotąd mówiło się o piekielnych potęgach moralnych. Pozostają
do poznania jeszcze trzy moralno-fizyczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
3.3. Potęgi żeńskie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
3.4. Potęga wskrzeszająca umarłych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95
III. Mickiewicz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
1. O pierwotnej religii Słowian w wykładach paryskich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .100
2. Trentowski o mitologii słowiańskiej w polemice z Mickiewiczem . . . . . . . . . . . .120
2.1. Zaczęło się od listów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .122
2.2. Potem był wykład . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .127
2.3. Wiaroznawcza polemika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .131
2.4. Mickiewicz o wierze Słowian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .133
2.5. Mitologia Słowian według Trentowskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .136
2.6. Nie tylko polemika z Mickiewiczem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138
III. Słowacki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156
1. Mitologia słowiańska w Królu-Duchu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156
1.1. Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .156
1.2. Ze słowiańskich obrzędów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .161
1.3. Mitologia Słowackiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .192
2. Świat dziecięcych przeżyć Mieczysława w Królu-Duchu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .208
IV. Budzyński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 235
1. Poprzedniczka Starej Baśni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .235
1.1. Wobec pradziejów i romantycznych zainteresowań . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 235
1.2. Wobec słowiańskiej mitologii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .239
IV. Kraszewski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 247
1. Ze świątyni natury do mitycznego Kneźna, czyli mitologia i mit
w Starej Baśni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .247
2. Mit puszczy u Kraszewskiego – rekonesans . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .261
2.1. Puszcza wiosną . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .263
2.2. Latem i jesienią . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .269
2.3. Przede wszystkim zimą . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .272
2.4. Tylko jesienią . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .273
3. Inwolucja słowiańskich wierzeń w Kronikach historycznych . . . . . . . . . . . . . . . . .277
4. Józef Ignacy Kraszewski: Mythologia słowiańska i prusko-litewska . . . . . . . . . . . .294
4.1. Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .294
4.2. Pierwiastek indyjski w mitologii słowiańskiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .302
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .312
Teksty i źródła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .312
Opracowania i artykuły . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .314
Słowniki, encyklopedie i leksykony . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .321
Indeks nazwisk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .322
Opinie
Na razie nie ma opinii o produkcie.