Kultura – Historia – Literatura seria „Literatura i okolice”

Opis

Kultura – Historia – Literatura
seria „Literatura i okolice”

Autor: Jurij Łotman, przekład i wstęp Bogusław Żyłko

Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego

Niniejszy wybór artykułów Jurija Łotmana ma przedstawić główne kręgi zagadnień, wokół których krążyła jego myśl w ciągu ostatnich trzydziestu lat działalności, czyli od początku lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku (kiedy głównie dzięki jego wysiłkom zaczęła się organizować nieformalna grupa uczonych z różnych specjalności nazywana tartusko-moskiewską szkołą semiotyki kultury albo po prostu grupą Tartu-Moskwa) do końca jego życia, uznawanego za symboliczny kres szkoły (na jego pogrzeb po raz ostatni zjechali uczestnicy letnich szkół semiotycznych).

SPIS TREŚCI
Słowo wstępne (Bogusław Żyłko) . . . . . . . . . . . . . . . 7
KULTURA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
Kultura i język . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
O dwóch modelach komunikacji i ich wzajemnej
relacji w ogólnym systemie kultury . . . . . . . . . . . 37
Problem „uczenia się kultury”
jako charakterystyka typologiczna . . . . . . . . . . . 40
Tekst i poliglotyzm kultury . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
Fenomen kultury . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
Mózg – Tekst – Kultura – Sztuczny intelekt . . . . . . . . 74
Semiotyka kultury i pojęcie tekstu . . . . . . . . . . . . . 87
O semiosferze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
HISTORIA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115
„Umowa” i „zawierzenie siebie”
jako archetypiczne modele kultury . . . . . . . . . . . 117
Pamięć kultury . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133
Pamięć w świetle kulturologii . . . . . . . . . . . . . . . 144
Postęp techniczny jako problem kulturologiczny . . . . . 149
Klio na rozdrożu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 171
Wola boska czy gra hazardowa (prawidłowość
i przypadek w procesie historycznym) . . . . . . . . . 182
O dynamice kultury . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193
LITERATURA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 213
O niektórych zasadniczych trudnościach
w strukturalnym opisie tekstu . . . . . . . . . . . . . 215
O typologicznym badaniu literatury . . . . . . . . . . . . 223
Ideowa struktura poematu Puszkina Angelo . . . . . . . . 234
Biografia literacka w kontekście historyczno-kulturowym
(W sprawie typologicznej korelacji tekstu
i osobowości autora) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 256
Proza Turgieniewa i przestrzeń fabularna
powieści rosyjskiej XIX wieku . . . . . . . . . . . . . 273
Literatura masowa
jako problem historyczno-kulturowy . . . . . . . . . 292
Śmierć jako problem fabuły . . . . . . . . . . . . . . . . . 305
Wykaz pierwodruków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 319