Fundacja rodzinna Komentarz praktyczny

Opis

Fundacja rodzinna. Komentarz praktyczny (z suplementem elektronicznym)

autorzy: Krzysztof Rożko, Nikola Jadwiszczak-Niedbałka

Wydawnictwo ODDK

 

Fundacja rodzinna jest znanym już od dawna w innych krajach narzędziem sukcesyjnym pierwszego wyboru – zarówno dla właścicieli firm rodzinnych, jak i dla osób dysponujących znacznym majątkiem. Dotychczas dostępne w polskim porządku prawnym formy prowadzenia działalności nie dawały pełnej możliwości zapewnienia ochrony przedsiębiorstwa rodzinnego przed podziałem czy utrzymania jego wartości i składników. Polska fundacja rodzinna, jako nowa instytucja, stanowi odpowiedź na lukę w polskim systemie prawnym. Głównym celem jej wprowadzenia jest wsparcie przedsiębiorców w prowadzeniu biznesu, stworzenie nowych możliwości zorganizowania firmy oraz zabezpieczenia i uporządkowania majątku rodzinnego.

Przedstawiamy pierwszy na rynku komentarz do ustawy o fundacji rodzinnej. W publikacji autorzy z KRWLEGAL Krzysztof Rożko i Wspólnicy, wybitni specjaliści z zakresu doradztwa prawnego dla klientów prywatnych (Private Clients), zajmujący się opracowywaniem wehikułów zarządzania majątkiem i planowaniem sukcesji pokoleniowej, w kompleksowy i praktyczny sposób przedstawili wszystkie najważniejsze cechy fundacji oraz możliwości, jakie daje prowadzenie biznesu w tej formie. Omówiono m.in. takie zagadnienia, jak: planowanie i założenie fundacji, zakres prowadzonej przez nią działalności, organy fundacji, rola fundatora i beneficjentów, majątek fundacji, odpowiedzialność cywilnoprawna organów oraz opodatkowanie i rozwiązanie fundacji.

Integralną częścią publikacji jest suplement elektroniczny zawierający tekst ustawy o fundacji rodzinnej oraz wzór statutu fundacji rodzinnej w formacie MS Word umożliwiającym jego edycję i dostosowanie do indywidualnych potrzeb.

KRWLEGAL Krzysztof Rożko i Wspólnicy jest wiodącą na rynku usług prawnych Kancelarią w zakresie doradztwa klientom prywatnym, w tym zarządzania majątkiem prywatnym i planowania finansowego,  a także pozyskania inwestorów do nowych przedsięwzięć w sektorach nowoczesnej gospodarki. Prawnicy Kancelarii specjalizują się w takich obszarach, jak: transakcje M&A, obsługa inwestycji kapitałowych, doradztwo regulacyjne dla sektora finansowego.

KRWLEGAL jest kancelarią wielokrotnie rekomendowaną w Rankingu Kancelarii Prawniczych „Rzeczpospolitej” oraz w innych rankingach kancelarii prawnych, w tym IFLR1000 oraz LEGAL 500. Od lat jest zaangażowana w rozwój rynku kapitałowego w Polsce, w tym bierze czynny udział w pracach legislacyjnych.

 

Spis treści

Wykaz skrótów . . .. . 9

Rozdział 1. Zagadnienia wstępne . .. 13

1.1. Do kogo adresowany jest komentarz? . .. 13

1.2. Fundacje rodzinne w innych krajach . . . 14

1.3. Sukcesja – zagadnienia ogólne . . . 19

1.4. Sukcesja w firmach rodzinnych – potrzeba uchwalenia nowych regulacji . . 28

Rozdział 2. Przepisy ogólne .. 31

2.1. Zakres przedmiotowy i podmiotowy ustawy . .  31

2.2. Fundacja rodzinna – definicja . . . 32

2.3. Nazwa fundacji rodzinnej . . . 34

2.4. Chwila nabycia osobowości prawnej przez fundację i rejestr fundacji rodzinnych . . 36

2.5. Działalność gospodarcza fundacji rodzinnej . .  37

2.6. Obligatoryjność rachunku płatniczego . .  49

2.7. Obligatoryjne elementy oświadczenia fundacji rodzinnej . .. 50

2.8. Zasady odpowiedzialności fundacji rodzinnej oraz fundatora . . . 50

2.9. Jednostka terenowa fundacji rodzinnej . . 53

Rozdział 3. Fundator .  55

3.1. Kto może zostać fundatorem fundacji rodzinnej? . . 55

3.2. Dozwolona liczba fundatorów fundacji rodzinnej . . . 57

3.3. Prawa i obowiązki fundatora . . 59

3.4. Uprawnienia fundatora dotyczące działalności fundacji . . 62

3.5. Odpowiedzialność fundatora za zobowiązania fundacji rodzinnej . . 62

Rozdział 4. Majątek fundacji rodzinnej . . . 65

4.1. Fundusz założycielski . . .. . 65

4.2. Zasady pokrywania strat fundacji . . . 66

4.3. Zasady ustalania wartości mienia fundacji .. 67

4.4. Zakaz zwrotu mienia wniesionego . . . 67

Rozdział 5. Powstanie fundacji rodzinnej . .  . 69

5.1. Wymogi utworzenia fundacji rodzinnej . . . 69

5.2. Fundacja rodzinna w organizacji . . . 74

5.3. Nieważność oświadczenia o ustanowieniu fundacji i jej wpływ na czynności

prawne fundacji . 80

Rozdział 6. Statut i spis mienia . . 81

6.1. Elementy obligatoryjne i fakultatywne statutu . . .. 81

6.2. Spis mienia fundacji . .. 88

6.2.1. Zasady sporządzania i aktualizacji spisu mienia . . . 88

6.2.2. Proporcja wartości wniesionego do fundacji mienia . . . 91

Rozdział 7. Beneficjent i lista beneficjentów . .  . 97

7.1. Beneficjent . .  . 97

7.2. Lista beneficjentów . . . . 99

7.3. Świadczenia na rzecz beneficjenta . .  . 102

7.3.1. Świadczenia na rzecz beneficjenta małoletniego .. 102

7.3.2. Warunkowe świadczenia na rzecz beneficjenta . .. 103

7.3.3. Świadczenia na rzecz beneficjenta a zachowek i obowiązek alimentacyjny

fundatora . . . .

7.3.4. Wypłata świadczeń a wypłacalność fundacji . . .107

7.3.5. Kolejność wypłaty oraz miarkowanie świadczeń . . . 112

7.4. Prawa i obowiązki beneficjenta . . . 114

Rozdział 8. Organy fundacji rodzinnej . . . 123

8.1. Przepisy ogólne . .. 123

8.1.1. Rodzaje organów, kadencja i zgoda na pełnienie funkcji . . . 123

8.1.2. Sposób organizacji prac organów . . . 124

8.1.3. Posiedzenia organów fundacji i podejmowanie uchwał . .125

8.2. Zarząd… 135

8.2.1. Zadania i podstawowe obowiązki zarządu . .. 135

8.2.2. Inne obowiązki zarządu . . . 138

8.2.3. Skład zarządu i wymogi dla jego członków . . 141

8.2.4. Prowadzenie spraw fundacji i reprezentacja . . . 144

8.2.5. Kadencja i mandat członka zarządu . . 146

8.2.6. Wynagrodzenie i zwrot kosztów . . 152

8.2.7. Szczególne zasady reprezentacji . .. . 153

8.3. Rada nadzorcza . . . 155

8.3.1. Obligatoryjne i fakultatywne ustanowienie rady nadzorczej . . . 155

8.3.2. Uprawnienia rady nadzorczej . .  156

8.3.3. Skład rady nadzorczej i wymogi dla jej członków . . . 159

8.3.4. Kadencja członka rady nadzorczej . .. 160

8.3.5. Zakaz łączenia funkcji . . . 162

8.4. Zgromadzenie beneficjentów . . . 162

8.4.1. Ustanowienie i skład zgromadzenia beneficjentów . . 162

8.4.2. Zasady zwoływania zgromadzenia beneficjentów . .  . 164

8.4.3. Obligatoryjne uchwały zgromadzenia beneficjentów . . 167

8.4.4. Głosy reprezentowane na zgromadzeniu beneficjentów . .. 168

8.4.5. Uczestnictwo w zgromadzeniu beneficjentów .  . 169

Rozdział 9. Odpowiedzialność cywilnoprawna .  . 173

9.1. Zasady ponoszenia odpowiedzialności przez członków organów fundacji

i likwidatora . . . 173

9.2. Odpowiedzialność solidarna . .  176

Rozdział 10. Audyt . . .  179

10.1. Cel, przedmiot i zakres audytu . . . 179

10.2. Częstotliwość przeprowadzania audytu . . . 181

10.3. Uprawnienia firmy audytorskiej i zespołu audytorów . . 183

10.4. Raport z przeprowadzonego audytu . . 183

Rozdział 11. Kontrola sądowa i obowiązek informacyjny . . 185

11.1. Powództwo o uchylenie uchwały organu fundacji . .. 185

11.2. Powództwo o stwierdzenie nieważności uchwały organu fundacji . . 190

11.3. Obowiązki informacyjne fundacji względem KAS . . . 193

Rozdział 12. Rozwiązanie i likwidacja fundacji rodzinnej . .  . 195

12.1. Rozwiązanie fundacji rodzinnej w organizacji . 195

12.2. Rozwiązanie fundacji rodzinnej wpisanej do rejestru . .  196

12.3. Likwidacja fundacji rodzinnej . . . 203

12.3.1. Chwila rozwiązania fundacji rodzinnej . .  . 203

12.3.2. Otwarcie likwidacji .  . 206

12.3.3. Likwidatorzy i zgłoszenie otwarcia likwidacji do rejestru .  . 210

12.3.4. Obowiązki likwidatorów i czynności likwidacyjne . .. 213

12.3.5. Zasady zaspokajania wierzycieli . .  216

12.3.6. Sprawozdanie likwidacyjne, księgi i dokumenty fundacji . .  218

12.3.7. Zasady dystrybucji mienia fundacji . . . 220

12.4. Rozwiązanie fundacji rodzinnej bez przeprowadzania postępowania

likwidacyjnego. 224

12.5. Upadłość fundacji rodzinnej . . .  . 236

Rozdział 13. Rejestr fundacji rodzinnych . .  . 239

13.1. Obowiązkowy charakter wpisu fundacji do rejestru i jawność rejestru .. 239

13.2. Akta rejestrowe . . . 240

13.3. Zgłoszenie fundacji rodzinnej do rejestru . .  242

13.4. Badanie wniosku o wpis fundacji do rejestru . . 247

13.5. Systematyka rejestru fundacji rodzinnych . . .. . 249

13.6. Wpis do rejestru – kwestie formalne . . . . 256

13.7. Usunięcie, sprostowanie i wykreślenie danych z rejestru . . 261

13.8. Zasada prawdziwości danych wpisanych do rejestru . . . 263

Rozdział 14. Przepisy karne . .  . 267

Rozdział 15. Istotne zmiany w przepisach dotychczasowych .  . 269

15.1. Zmiany w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny . .  269

15.2. Zmiany w ustawie z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego . 280

15.3. Zmiany w ustawie z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn .. 282

15.4. Zmiany w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym

od osób fizycznych . . .282

15.5. Zmiany w ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym

od osób prawnych . .  287

15.6. Zmiany w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa .  292

15.7. Zmiany w ustawie z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego . 295

15.8. Zmiany w ustawie z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych

w sprawach cywilnych . . 297

15.9. Zmiany w ustawie z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy

oraz finansowaniu terroryzmu . .. 298

Rozdział 16. Przepisy przejściowe, dostosowujące i końcowe . . 305

Rozdział 17. Opodatkowanie fundacji rodzinnej . . 309

17.1. Opodatkowanie wniesienia majątku do fundacji rodzinnej . . 312

17.2. Opodatkowanie dochodów fundacji rodzinnej . . . . 313

17.3. Opodatkowanie świadczeń na rzecz beneficjentów . .. 317

17.4. Opodatkowanie wypłaty środków przy likwidacji fundacji .  . 320

17.5. Ryzyka podatkowe . . . . 321

Podsumowanie . .. . 325

1. Wpływ uchwalenia ustawy o fundacji rodzinnej na proces sukcesji

w firmach rodzinnych . . 325

2. Przewidywania co do rozwoju instytucji fundacji rodzinnych w pierwszych latach

obowiązywania ustawy . . . 326

3. Wnioski de lege ferenda . . . . 326

Statut fundacji rodzinnej – wzór . . . 339

Wykazy . . . 353