Demokratyczna kultura Proces formułowania polityk publicznych w zakresie kultury

Opis

Demokratyczna kultura. Proces formułowania polityk publicznych w zakresie kultury

Autorzy: Piotr Zbieranek

Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego

Recenzowana książka to tekst oryginalny i wartościowy, oparty na solidnym, bogatym w informacje materiale empirycznym, a przede wszystkim zawierający niezwykle kompleksową rekonstrukcję procesów tworzenia oraz realizacji polityki kulturalnej w Polsce. Podstawowe wnioski zawarte w książce wskazują, że polityka kulturalna obecna we współczesnej Polsce jest efektem interakcji pomiędzy jej lokalnymi uwarunkowaniami a impulsami modernizacyjnymi wymuszanymi przez uczestnictwo w strukturach europejskich. Jej kształt to także efekt profesjonalizacji i prób uspołeczniania samej polityki kulturalnej, które dokonują się w kontekście cechującym się licznymi cechami dysfunkcjonalnymi. Bardzo interesujące z tej perspektywy okazuje się tytułowe zjawisko demokratyzacji kultury. Nie jest to bowiem proces czyniący kulturę bardziej inkluzyjną, włączającą, czułą na społeczne zróżnicowania czy też uczestniczącą w procesie przekształcania rzeczywistości społecznej w lepszą, bardziej sprawiedliwą, ale raczej dopuszczanie różnego rodzaju interesariuszy do procesów formułowania polityki kulturalnej tylko po to, by zwiększać jej oddziaływania w polu kultury oraz by legitymizować władzę tych, którzy nim zarządzają.

Spis treści

Wstęp .  . . 7

Rozdział 1. Inspiracje i interpretacje – kontekst teoretyczny

analizowanego materiału empirycznego . . 19

1.1. Pomiędzy formalnym i nieformalnym: współczesna kultura

jako odzwierciedlenie świata społecznego – nakładanie się na siebie

zróżnicowanych porządków . .. 19

1.2. Pomiędzy jawnym i ukrytym: sens polityki publicznej jako działania

komunikacyjnego . . . 32

1.3. Pomiędzy globalnym i lokalnym: polityka kulturalna jako przestrzeń

procesów modernizacyjnych . . 50

Rozdział 2. Pomiędzy przeszłością a teraźniejszością: polityka kulturalna jako

wypadkowa procesów historycznych .  . 69

2.1. Polityka kulturalna jako element szerszych programów politycznych . . . 69

2.2. Polska polityka kulturalna w ujęciu historycznym. 74

2.3. Polityka kulturalna jako wypadkowa kumulatywnego procesu ewolucji . . 101

Rozdział 3. Perspektywa badawcza i punkt wyjścia – ramy metodologiczne

projektu . . 105

3.1. Perspektywa jakościowa jako rama metodologiczna rozprawy . . 105

3.2. Proces badawczy w praktyce . . . . 117

Rozdział 4. Kontekst polityki publicznej, czyli napięcia i paradoksy procesów

modernizacyjnych . . . . 133

4.1. Impulsy zewnętrzne . . . 133

4.2. Luka modernizacyjna jako inspiracja do zmian .  153

4.3. Profesjonalizacja jako proces modernizacji pola kultury . 163

4.4. Paradoksalny charakter profesjonalizacji jako wynik oddziaływań

impulsów zewnętrznych . .  . 194

Rozdział 5. Homeostaza kultury, czyli zasady polityki publicznej w zakresie

bieżącego administrowania polem kultury . .. 203

5.1. Zastany ład instytucjonalny . .. . 203

5.2. Reguły jako konsekwencje ładu instytucjonalnego . .. 209

5.3. Personalizacja polityki .  . . 233

Rozdział 6. Pole kultury z perspektywy procesu formułowania

polityki publicznej . .  . 247

6.1. Zasady komunikacji w polu kultury . . . 247

6.2. Mapa aktorów polityki kulturalnej . 258

6.3. Zróżnicowania przestrzenne polityki kulturalnej . . 296

Zakończenie . . .317

Literatura . .  . 327