Opis
Czas – przestrzeń – egzystencja. Tożsamość w podróży. Szkice o literaturze
Autor: Barbara Zwolińska
Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Prace Barbary Zwolińskiej potwierdzają wieloaspektowość dyskursu tożsamościowego. Jej metodę badawczą cechują: wrażliwość, imponująca wiedza, proponowanie trybu interpretacyjnego nacechowanego uważnym odczytaniem tekstu, wieloetapowym odkrywaniem jego złożoności, które wzbogaca uwzględnienie szerokich kontekstów. Powyższe cechy naukowej refleksji odnaleźć można w opiniowanej książce. To cenna propozycja odczytania skonkretyzowanych w różnego typu utworach komunikatów o położeniu współczesnego człowieka, jego percypowaniu siebie i świata w sytuacji silnie odczuwanej zmiany, utraty, naruszenia elementarnego poczucia bezpieczeństwa. Autorka, wnikliwie diagnozując projektowane w literaturze od XIX do XXI wieku próby zrozumienia siebie, uwydatnia m.in. potrzebę akceptacji, bliskości, kieruje uwagę na komplikacje wywołane poczuciem inności, przeżyciem piętnowanej społecznie intymności, dostrzega niebezpieczeństwo tkwiące w tradycyjnych wyobrażeniach relacji społecznych i międzygatunkowych. Analizując próby dookreślenia siebie przez bohaterów tekstów intymistycznych i fikcjonalnych, przybliża zjawiska implikowane doznaniami sensualnymi, emocjami, odsłania rolę wyobraźni, mechanizmów mentalnych, potrzebę autokreacji i ich korelację z wnikliwą obserwacją zmieniającego się otoczenia.
Omawiana książka składa się z trzech obszernych części, w których zagadnienia ogniskują się wokół problematyki rozmaicie rozumianej podróży, jej roli w procesie kształtowania tożsamości. Interpretacja, eksponując wpływ peregrynacji na różnorodne aspekty budowania relacji jednostki z samą sobą i Innymi, prezentuje interesujące ujęcie podmiotowej cielesności, zmysłów, cierpienia, bólu, przemijania, choroby, śmierci i melancholii. Podkreśla znaczenie skomplikowanych, pełnych dramatyzmu momentów przesilenia w życiu jednostki. […] Wspomnianemu tu rejestrowi zagadnień patronuje rozpoznawanie ich rangi w kontekście tytułowych kategorii: podmiotowej tożsamości i podróży (rozumianej w sposób dosłowny oraz symboliczny, metaforyczny).
Z recenzji dr hab. Beaty Morzyńskiej-Wrzosek, prof. UKW
Spis treści
Wstęp
Człowiek w podróży. Podróż jako stygmat ponowoczesnej
egzystencji . 7
Część I. Podróż przez historię: czas i przestrzeń . . 25
Pamięć historii i tożsamość Innego. Rosjanie oczyma
węgierskiego patrycjusza Sándora Máraia . . . 25
Pokłosie traktatu w Trianon . . 25
Mesjasz w Pałacu Sportu . . . 28
Sándora Máraia widzenie Rosjan w eseistycznej
powieści Ziemia! Ziemia! Wspomnienia oraz w Dzienniku . . 29
Pod urokiem rosyjskiego czarodzieja . . . . 41
Emigrant Sándor Márai czyta emigranta Josepha Conrada . . 50
Sándora Máraia widzenie miast (rekonesans) . . . . 65
Tożsamość w ruchu w przestrzeni Berlina i Budapesztu:
W podróży Sándora Máraia oraz Pamięć Pétera Nádasa . . 78
Dwie podróże w cieniu śmierci w Pasjach błędomierskich
Jarosława Iwaszkiewicza i w Śmierci w starych dekoracjach
Tadeusza Różewicza . . .. 95
Romantyczna melancholia i dekadencki niepokój
jako rys elitarnej odrębności bohaterów powieści
Jarosława Iwaszkiewicza . . . 117
Część II. Podróż w głąb siebie: erotyka – choroba – śmierć .. 141
„Pijany jestem moją miłością”. Wstyd przed związkiem
homoerotycznym jako transgresja poznawcza (na podstawie
listów Jarosława Iwaszkiewicza do Jerzego Błeszyńskiego) .. 141
Czułość i łzy. Podsumowanie . . 191
Złota szpilka z rubinem i nagrobne żonkile.
Miłość Jarosława Iwaszkiewicza do Jerzego Błeszyńskiego
w świetle Dzienników 1956–1963 .. 194
„Wyrosłem jak olbrzymia pieczarka”. Utrata muzy
i weny twórczej . . . 232
Literackie warianty i sublimacje wstydu homoseksualnego
(Zygfryd, Nauczyciel, Przyjaciele, Czwarta symfonia, Mefisto-Walc) . . 236
Głód miłości i pragnienie życia w twórczości Haliny
Poświatowskiej. Poezja i proza jako narracja maladyczna
(Hymn bałwochwalczy – Tylko mnie pogłaszcz. Listy Ireneusza
Morawskiego – Opowieść dla przyjaciela) . . 245
Przy „wspólnym” stole z Pułapką Tadeusza Różewicza
(z rzutem oka na Odejście Głodomora i Wyszedł z domu) . . 310
Część III. Zerwane więzi: człowiek i zwierzę .. . 327
Zerwane więzi: zwierzęta w klatkach cyrku i zoo
(w wybranych utworach literatury polskiej) . 327
Człowiek i zwierzę w Prowadź swój pług przez kości umarłych
Olgi Tokarczuk – wyjście z klatki antropocenu? . .. 354
Zakończenie . . . 373
Bibliografia . . . 377
Indeks . . . 389
Opinie
Na razie nie ma opinii o produkcie.