Opis
Homo capax, capax hominis. Z problematyki antropologicznej w późnej twórczości Adama Mickiewicza
Autorzy: Agnieszka Bednarek-Bohdziewicz
Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Tytuł Homo capax, capax hominis – odnoszący się do dwóch z trzech głównych idei zaczerpniętych z myśli poety – ma podpowiedzieć, że Mickiewiczowski projekt antropologii, o której mowa w podtytule, opiera się na teologii. By to wyeksponować, poddałam analizie jego twórczość z lat 30. i 40. XIX w. Są to głównie Zdania i uwagi (tworzone w latach 1833–1835, opublikowane w 1836 i 1844), które odczytuję jako świadectwo dróg duchowych Mickiewicza oraz wyłaniającej się z tych poetyckich przemyśleń jego rozwojowej religijności. To one są podstawowym materiałem, któremu się przyglądam i przez który patrzę na całokształt pracy twórczej polskiego romantyka. Uznaję je za zwieńczenie jego poszukiwań, ale i stylistyczny przełom, gdyż sposobem realizacji różnią się znacząco od innych utworów (formą zbliżone są do nich już tylko liryki lozańskie).
Trójdzielna konstrukcja książki została skupiona wokół trzech głównych koncepcji: homo capax, imago Dei oraz capax hominis. Sformułowanie homo capax Dei, które służy za podstawowe narzędzie w rozpoznawaniu Mickiewiczowskiej antropologii, zapożyczam (choć przeformułowuję i rozszerzam) z chrześcijańskiej nauki głoszącej, że człowiek jest „wychylony” ku transcendencji, a więc jest „otwarty” na Boga. Łączy się ona ściśle z ideą imago Dei, prezentującą człowieka jako obraz Boży. W takim ujęciu teologia i antropologia się uzupełniają – Bóg jest odpowiedzią na pytanie o człowieka, ale i człowiek – działający w świecie – jest odpowiedzią dla Boga.
Ze Wstępu do książki
SPIS TREŚCI
Wstęp. Mickiewicz: aktualizacja
Rozdział I. Homo capax
1. Mickiewicz kontra doktryna
a. Filozofia jako idolatria
b. Filozofia prawdziwa
2. Odczarować odczarowanie
a. Rozczarowanie oświeceniem
b. Etapy racjonalizacji
3. Podmiot romantyczny po przejściach
a. Brak i słabość
b. Pragnienie i zdolność
4. Trzecia droga: między filozofią a mistyką
a. Intus-itio (mistyka filozoficzna)
b. Extra-itio (mistagogia)
Rozdział II. Imago Dei
1. Poznanie mistyczne
a. Instaza
b. Ekstaza
2. Teologia apofatyczna
a. Święte zaniemówienie
b. Nabożny paradoks
3. Antropologia apofatyczna
a. Ikonalność
b. Duchologia
c. Pełnia
Rozdział III. Capax hominis
1. Bóg po odczarowaniu
a. Emigrant
b. Gość
2. Teologia słabego Boga
a. Słabość
b. Moc
3. Piękne ryzyko stworzenia
a. Igraszka
b. Synergia
c. Hazard
Zakończenie
Bibliografia
Nota bibliograficzna
Opinie
Na razie nie ma opinii o produkcie.