Benchmarking jako metoda diagnozy konkurencyjności przedsiębiorstw w klastrach

Opis

Benchmarking jako metoda diagnozy konkurencyjności przedsiębiorstw w klastrach

Autorzy: Joanna Kuczewska

Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego

Celem badawczym jest przedstawienie znaczenia metody benchmarkingu w analizie konkurencyjności przedsiębiorstw, sformułowanie koncepcji wykorzystania tej metody w analizie konkurencyjności przedsiębiorstw oraz zaproponowanie modeli najlepszych praktyk w zakresie poprawy konkurencyjności przedsiębiorstw funkcjonujących w wybranych klastrach w Polsce tj. Pleszewski Klaster Kotlarski, Lubuski Szlak Wina i Miodu, Łeba – Błękitna Kraina, Podlaski Klaster Bielizny oraz Wschodni Klaster Budowlany.

SPIS TREŚCI

WSTĘP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

Rozdział 1. TEORIA KONKURENCYJNOŚCI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

1.1. Ewolucja teorii konkurencyjności . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

1.2. Wybrane współczesne koncepcje konkurencyjności . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

1.3. Dekompozycja konkurencyjności – poziom makro, mezo i mikro . . . . . . . . 30

Rozdział 2. KONKURENCYJNOŚĆ PRZEDSIĘBIORSTW – ASPEKTY TEORETYCZNE . . . 36

2.1. Definicje konkurencyjności przedsiębiorstwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37

2.2. Otoczenie zewnêtrzne a kształtowanie przewag konkurencyjnych

przedsiębiorstwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46

2.2.1. Elementy otoczenia makroekonomicznego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49

2.2.2. Elementy otoczenia konkurencyjnego i otoczenia związanego

z lokalizacją. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51

2.3. Metody poszukiwania przewag konkurencyjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66

2.3.1. Metody oceny potencjału otoczenia makroekonomicznego . . . . . . . 67

2.3.2. Metody oceny potencjału otoczenia konkurencyjnego . . . . . . . . . . . 68

2.3.3. Metody oceny zasobów wewnętrznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71

2.3.4. Metody oceny pozycji konkurencyjnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73

Rozdział 3. BENCHMARKING JAKO METODA DIAGNOZY KONKURENCYJNOŚCI

PRZEDSIĘBIORSTW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80

3.1. Ewolucja, definicja i rodzaje benchmarkingu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80

3.1.1. Definicja benchmarkingu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82

3.1.2. Ewolucja metody benchmarkingu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85

3.1.3. Zakres i rodzaje benchmarkingu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89

3.2. Koncepcje procesu benchmarkingu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94

3.3. Benchmarking a diagnoza pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstwa . . . . . 100

3.4. Ocena metody benchmarkingu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102

3.5. Przykłady wykorzystania benchmarkingu jako narzędzia diagnozy

konkurencyjności przedsiębiorstw w wybranych krajach . . . . . . . . . . . . . . 108

3.6. Benchmarking jako narzędzie diagnozy konkurencyjności przedsiębiorstw

w klastrach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111

Rozdział 4. KLASTRY JAKO FORMA WSPÓŁPRACY I OSI¥GANIA DODATKOWYCH

KORZYŚCI KONKURENCYJNYCH PRZEDSIĘBIORSTW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116

4.1. Ewolucja koncepcji klastrów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116

4.2. Definicja i cechy charakterystyczne klastrów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120

4.3. Typy klastrów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 125

4.4. Proces powstawania klastra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132

4.5. Efekty wewnętrzne współpracy klastrowej a konkurencyjność

przedsiębiorstwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140

Rozdział 5. WYKORZYSTANIE BENCHMARKINGU JAKO METODY DIAGNOZY

KONKURENCYJNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW W KLASTRACH – KONCEPCJA

NAJLEPSZYCH PRAKTYK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145

5.1. Identyfikacja czynników w istotny sposób wpływających

na konkurencyjność przedsiębiorstw w wybranych klastrach w Polsce . . . . 146

5.1.1. Cel badawczy i dobór próby . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 146

5.1.2. Charakterystyka próby badawczej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159

5.1.3. Metody badawcze i rezultaty badań . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 162

5.1.4. Koncepcja wykorzystania metody najlepszych praktyk w zakresie

diagnozy konkurencyjności przedsiębiorstw funkcjonujących

w wybranych klastrach w Polsce na podstawie badań ilościowych . . 190

5.2. Diagnoza otoczenia konkurencyjnego przedsiębiorstw w wybranych

klastrach w Polsce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 193

5.2.1. Koncepcja wykorzystania metody najlepszych praktyk w zakresie

diagnozy konkurencyjności przedsiębiorstw funkcjonujących

w wybranych klastrach w Polsce na podstawie analizy ilościowej

i badania otoczenia konkurencyjnego sektora . . . . . . . . . . . . . . . . . . 203

5.2.2. Propozycje mierników najlepszych praktyk w zakresie diagnozy

konkurencyjności przedsiębiorstw funkcjonujących w wybranych

klastrach w Polsce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 206

ZAKOŃCZENIE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . 216

Załącznik nr 1 – Ankieta badawcza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 223

Załącznik nr 2 – Efekty krańcowe (tabela) . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . 231

LITERATURA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 238

SPIS RYSUNKÓW I WYKRESÓW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 263

SPIS TABEL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 266